در این مقاله شما را برای خرید یک لپ تاپ خوب و با قیمت مناسب راهنمایی و با معنای دقیقی لپ تاپ استوک آشنا خواهیم کرد.
خرید لپ‌تاپی نو به‌خصوص در شرایط فعلی بازار همیشه امکان‌پذیر نیست و در حال‌حاضر لپ‌تاپ‌ها یکی از گران‌ترین گجت‌های دنیا فناوری محسوب می‌شوند. طی روز‌های گذشته، التهاب ایجاد شده ناشی از تورم، نبود محصولات کافی، بسته بودن گمرک و عدم امکان واردات ضربه‌ی بزرگی به شرایط بازار زده است و شاید افزایش چشمگیر قیمت محصولات هستیم. این موضوع مشکلات گسترده‌ای برای کاربران ایجاد کرده و در طرف مقابل منجر به داغ شدن بازار محصولات دست دوم و لپ‌تاپ شده است.
با اینکه اولویت را باید همواره بر خرید محصولات نو گذاشت، اما خرید محصولات دست دوم و استوک در شرایطی خاص ارزش بیشتری را به‌همراه خواهد داشت. یکی از مثال‌های بارز این موضوع، خرید محصولات رده‌بالا و پرچم‌دار سال‌های گذشته (به شرط سالم و تمیز بودن) با قیمتی کمتر از محصولات رده‌پایین فعلی است. حتی با وجود استفاده از سخت‌افزاری با توان پردازشی برابر، محصولات رده‌بالا به دلیل کیفیت ساخت عالی و دقت بیشتر در مونتاژ قطعات، عمر بیشتری را به‌همراه خواهند داشت. این موضوع کمک زیادی به افزایش عمر و دوام لپ‌تاپ‌ها می‌کند.
اما مثل هر دستگاه دیگری، خرید لپ‌تاپ دست دوم هم ریسک زیادی دارد؛ به‌خصوص اینکه این کامپیوترهای قابل‌حمل از قطعات زیادی تشکیل شده‌اند و باید مطمئن شوید که تک‌تک آن‌ها به‌درستی کار می‌کنند. ممکن است لپ‌تاپی بخرید که در نگاه اول سالم به‌نظر برسد، ولی پس از چند ماه خراب شود؛ بنابراین هنگام خرید لپ‌تاپ دست دوم عجله نکنید .
همان‌طور که پیش از خرید محصولی نو باید در قدم اول نیاز خود را به‌خوبی بشناسید. شناخت کافی از کاربری و درنتیجه توان پردازشی مورد نیاز می‌تواند کمک زیادی به انتخاب بودجه و محصولات ایده‌آل کند. مرور صفحات وب، ویرایش اسناد آفیس و تماشای فیلم از ساده‌ترین کاربرد‌هایی است که پردازنده‌های رده‌پایین بازار نیز به خوبی از عهده آن‌ها برخواهند آمد. اما در صورتی که کاربری‌های حرفه‌ای‌تری مانند تولید محتوای ویدیویی و صوتی، استفاده از نرمافزارهای مهندسی، انجام بازی‌های سنگین و ویرایش تصاویر حجیم بخش زیادی از فعالیت شما را تشکیل می‌دهند، باید به‌دنبال محصولی با توان پردازشی بالا باشید. شناخت صحیح کاربری و نیاز از یک لپ‌تاپ مشخص می‌کند که دقیقا باید به‌دنبال چه مشخصاتی باشید؛ به چه مقدار رم، چه مدل پردازنده اصلی و گرافیکی و چقدر حافظه‌ی ذخیره‌سازی نیاز دارید.
در وهله‌ی اول لازم است با برخی اصطلاحات و شرایط محصولات در دنیای فناوری آشنا شوید. در کنار فروش محصولات نو، احتمالا با واژه‌هایی اعم از دست‌دوم، استوک، ریفربیشد و اپن‌باکس مواجه شده‌اید که قیمت کمتری نسبت به انواع نو و آکبند دارند. اما هر یک از این محصولات به چه معنا هستند؟
واژه‌ی دست‌دوم به کالاهایی گفته می‌شود که توسط کاربران (چه کاربران خانگی چه سازمان‌های تجاری) استفاده شده است. دستگاهی که حتی برای یک دقیقه نیز استفاده شده باشد، واژه‌ی دست دوم به آن تعلق می‌گیرد. محصولات دست‌دوم بسته به نحوه‌ی استفاده‌ی کاربران شرایط متفاوتی دارند. به‌عنوان مثال خرید محصولاتی که چندین سال و تحت فشار کاری سنگین فعالیت کرده‌اند، پیشنهاد نمی‌شود. این در حالی است که برخی محصولات دست‌دوم به واسطه‌ی استفاده‌ی اندک و مراقبت کاربر قبلی، به‌دلیل افت قیمت ارزش خرید بسیار بالایی دارند. برای خرید کالای دست‌دوم باید شکیبا باشید و کانال‌های فروش را به‌صورت پیوسته رصد کنید تا نمونه‌ی مدنظر خود را بیابید.
ابتدا که واژه‌ی استوک در ایران با سایر مناطق جهان تفاوت اندکی دارد. استوک (Stock) در زبان انگلیسی به‌معنای کالای موجود در انبار یا ذخیره گفته می‌شود.
فروشندگان بزرگ خارج از ایران شرایط ویژه‌ای جهت عودت کالا برای مشتریان تدارک دیده‌اند. این موضوع باعث می‌شود که تعدادی کالای فروخته شده پس از استفاده‌ی کاربران، به دلایل مختلفی به فروشگاه‌ها بازگردد. این کالاها به انبارهای فروشگاه منتقل می‌شوند و پس از دریافت درجه‌بندی کیفی، به فروش می‌رسند. برخی مواقع هزینه‌ی نگه‌داری این دسته از کالاها برای فروشگاه‌ها حتی بیشتر از ارزش کالا خواهد شد و در همین راستا اقدام به فروش کالاها با قیمت بسیار کمتری می‌کنند. درحالی‌که به اعتقاد فروشنده‌ها واژه‌ی استوک به محصولاتی با شرایط مذکور تعلق می‌یابد (که این تعریف هم اشتباه است)، اما این تعریف نیز در حال حاضر جایی در تفکر فروشندگان تجهیزات کامپیوتری ندارد.
واژه‌ی استوک در بازار ایران به‌صورت تدریجی تغییر کاربری داد و اکنون به کالاهای دست‌دوم نیز این واژه گفته می‌شود. درحالی‌که محصولات استوک قاعدتا باید شرایط مطلو‌ب‌تری نسبت به انواع دست‌دوم داشته باشند، اما شاهد فروش کالاهایی بسیار قدیمی و شرایط فیزیکی نامطلوب با عنوان استوک هستیم.
محصولات اوپن باکس (open box) همان تعریف اشتباه واژه‌ی استوک در کشورمان است. این دسته از محصولات به‌دلایل متعددی اعم از نارضایتی خریدار، وجود نقص فنی، وجود ایرادات ظاهری مثل خط‌و خش، یافتن قیمت ارزان‌تر، ارسال نمونه‌ی اشتباه پس از خرید و باز شدن جعبه توسط کاربر، به فروشگاه بازگردانده می‌شوند. فروشگاه‌ها نیز با بررسی شرایط دستگاه‌ها، اقدام به فروش آن‌ها با قیمتی پایین‌تر به خریداران می‌کنند. دیجیکالا چندی پیش محصولات این چنینی را طی طرح ویژه‌ی اوپن‌باکس خود عرضه می‌کرد که به دلایل مختلفی این طرح لغو شد. به همین دلیل در حال حاضر یافتن محصولات اوپن‌باکس در ایران امری بسیار دشوار است.
پس از خرید کامپیوتر و لپ‌تاپ اوپن‌باکس حتما باید به بررسی شرایط اعلام شده از سوی فروشنده و بررسی سایر جوانب فنی و ظاهری پرداخت. البته در نظر داشته باشید که در بسیاری از مناطق جهان، اوپن‌باکس‌ها صرفا مشکل فنی نداشته و به دلایل دیگری به فروشگاه بازگشت داده شده‌اند. با این حال به‌دلیل باز شدن جعبه و استفاده توسط سایر افراد، حتما متعلقات جعبه و شرایط دستگاه را با دقت بررسی کنید.
«ریفربیشد» (Refurbished) به محصولاتی گفته می‌شود که به دلیل وجود نقص فنی به سازنده بازگردانده شده است. سازنده نیز پس از رفع نقص موجود، محصول را مجدد به فروش می‌رساند. اما این دسته از محصولات با نام نو به فروش نمی‌رسند و لقب ریفربیشد را با خود به یدک می‌کشانند. شرایط فروش و گارانتی ریفربیشد‌ها به شرکت‌های سازنده بستگی دارد و نمی‌توان قانون کلی برای آن ارایه کرد. کامپیوترهای ریفربیشد قیمت بیشتری در مقایسه با دیگر انواع دست دوم دارند، ولی ریسک خرید آن‌ها به‌مراتب کمتر است.
لپ‌تاپ‌های ریفربیشد به‌صورت مستقیم از طرف سازنده یا فروشگاه‌های معتبر فروخته می‌شوند. این دسته از محصولات حتی در برخی فروشگاه‌ها «رتبه‌بندی» می‌شوند که تفاوت آن با نمونه‌های نو بهتر مشخص شود. از آنجایی که لپ‌تاپ‌های ریفربیشد به‌صورت کامل توسط متخصصان تعمیر و تا جای ممکن به لپ‌تاپ‌های دست اول نزدیک شده‌اند، ریسک خرید کمی دارند و خیالتان از بابت سالم بودن قطعات داخلی دستگاه راحت است. البته پیدا کردن فروشگاه‌هایی که لپ‌تاپ ریفربیشد بفروشد، حداقل در بازار ایران، کار دشواری است.
فروشگاه‌های اینترنتی زیادی وجود دارند که نماد الکترونیک دارند و لپ‌تاپ‌های استوک، دست دوم یا ریفربیشد می‌فروشند. پس اگر نمی‌خواهید به‌صورت حضوری لپ‌تاپ دست دوم بخرید، سراغ فروشگاه‌هایی بروید که نماد الکترونیک داشته باشند و چه‌بهتر لپ‌تاپ فروخته‌شده را گارانتی هم بکنند. به‌علاوه، اکثر این سایت‌ها مهلت تست چندروزه هم در اختیارتان قرار می‌دهند تا بتوانید همه قسمت‌های لپ‌تاپ را بررسی کنید.
دلیل اصلی خرید لپ‌تاپ دست دوم قیمت آن است؛ بنابراین در شرایطی که تفاوت قیمت زیادی با مدل دست اول ندارد، خرید آن کار بیهوده‌ای است.
حتما پیش از خرید لپ‌تاپ دست دوم یا استوک، قیمت مدل دست اول یا مدل‌های مشابه آن را بررسی کنید. برای این کار میتوانید از بخش محصولات زومیت استفاده کنید. اگر اختلاف قیمت کمی بین مدل دست اول و دست دوم وجود دارد، خرید مدل دست دوم هیچ توجیهی ندارد.
لپ‌تاپ و اجزای آن را بررسی کنید
حساس‌ترین بخش از روند خرید کامپیوتر و لپ‌تاپ دست‌دوم، بررسی صحبت عملکرد اجزای مختلف آن است و در فرصتی محدود باید تمامی قسمت‌های آن را بررسی کنید.
«رنگ رخسار خبر می‌دهد از سر ضمیر»؛ این غزل سعدی در مورد کامپیوتر و لپ‌تاپ‌ها هم صحت دارد. شرایط بدنه‌ی لپ‌تاپ را به‌صورت کامل بررسی کنید. هرگونه صدای عجیب، فرورفتگی و جای ضربه می‌تواند نشانه‌ی سخت‌افزار معیوب باشد. وجود تمامی پیچ‌ها دستگاه را نیز بررسی کنید زیرا فقدان پیچی از دستگاه، بدین معنی است که لپ‌تاپ توسط افراد غیرمتخصص باز و تعمیر شده است. لولای نمایشگر یکی از مهم‌ترین اجزای آن‌ها به‌شمار می‌رود که در درازمدت دچار مشکل خواهد شد. وجود هرگونه نقص یا صدا در فرایند باز و بسته شدن (شل یا سفت بودن بیش از حد) را بررسی کنید.
لپ‌تاپی که کیبورد یا تاچ‌پد آن مشکل داشته باشد، تجربه عذاب‌آوری برای کار است. اگر ۱۰۰ درصد مطمئن هستید که همیشه از ماوس استفاده می‌کنید، لزومی ندارد که خیلی روی تاچ‌پد حساس شوید، ولی از کیبورد به‌سادگی نگذرید. کلیدها را کاملا تست کنید تا مطمئن شوید که همه آن‌ها درست و روان کار می‌کنند. گاهی اوقات ممکن است خرده غذا زیر یک کلید خاص گیر کرده باشد. تأکید می‌کنیم که تک‌تک کلیدها را تست کنید.
پیش از هر چیز باید بدانید که عمر مفید باتری لپ‌تاپ چیزی حدود سه تا چهار است؛ بنابراین اگر قصد خرید لپ‌تاپی دارید که بیش از چهار سال از عمرش می‌گذرد، نباید انتظار خاصی از باتری آن داشته باشید. به‌راحتی پس از مدت کوتاهی کار کردن با دستگاه، متوجه روند خالی شدن باتری آن خواهید شد و دید خوبی به سلامت باتری پیدا می‌کنید. اگر فرصت کافی برای تست لپ‌تاپ دارید، میتوانید از نرمافزارهای تخصصی مربوط به سنجش وضعیت باتری مثل BatteryInfoView و BatteryCare استفاده کنید. این نرم‌افزارها نه‌تنها اطلاعات کاملی اعم از شرکت سازنده، ظرفیت و… باتری دستگاه ارائه می‌دهند، بلکه وضعیت سلامت باتری، میزان فرسوده شدن و ظرفیت باقی‌مانده‌ی باتری را نیز مشخص می‌کنند. شارژر دستگاه را هم حتما تست کنید و مطمئن شوید که لپ‌تاپ به‌صورت صحیح شارژ شده و افزایش غیرعادی دما در باتری هنگام فرایند شارژ رخ نمی‌دهد.
هیچ‌کس لپ‌تاپی نمی‌خواهد که نتواند به وای-فای وصل شود؛ بنابراین اگر موقع بررسی لپ‌تاپ نتوانستید به شبکه وای-فای وصل شوید، لپ‌تاپ را مرجوع کنید. هنگام تحویل حضوری کافی است اینترنت گوشی خود را روی حالت Hotspot قرار دهید و صحت عملکرد اتصال لپ‌تاپ به آن را بسنجید. بلوتوث لپ‌تاپ را هم با اتصال به گوشی خود بررسی کنید؛ هرچند که کاربرد بلوتوث به‌مراتب کمتر از وای-فای است.
اسپیکرها نیز جزیی از بخش‌های حیاتی لپ‌تاپ هستند؛ کافی است یکی از قطعه‌های موسیقی موردعلاقه‌تان را روی لپ‌تاپ اجرا کنید تا متوجه عملکرد صحیح بلندگوها بشوید. درنهایت، وب‌کم دستگاه را با یک نرم‌افزار ساده مثل اپلیکیشن Camera ویندوز تست کنید؛ چراکه وب‌کم جزو مواردی است که حتما یک روزی به کارتان می‌آید.
اگر بتوانید از همه موارد بالا هم بگذریم، از ایرادات قطعات داخلی لپ‌تاپ نمی‌توان کوتاه آمد. پیش از شروع به تست، سری به تنظیمات و بخش System Information یا Device Manager لپ‌تاپ بزنید تا ببینید که قطعات سخت‌افزاری با چیزی که در آگهی دیده بودید تفاوت دارد یا خیر. برای این کار کافی است پس از فشردن کلید ویندوز، در بخش جست‌وجو اقدام به تایپ موارد مذکور کنید. اگر هم فرصت کافی دارید، میتوانید از نرمافزارهای بنچمارک و تست استرس استفاده کنید. این نرم‌افزارها بار محاسباتی سنگینی را روی لپ‌تاپ قرار می‌دهند تا متوجه شوید که لپ‌تاپ هنگ می‌کند یا خیر. برای مثال میتوانید از نرم‌افزار معروف CPU-Z استفاده کنید که هم اطلاعات کاملی را از لپ‌تاپ در اختیارتان قرار می‌دهد و هم تست استرس خیلی خوبی دارد.
شاید به نظرتان موضوع مهمی نباشد، ولی شرایط سیستم خنک‌کننده لپ‌تاپ معیار مهمی در میزان سلامت دستگاه است. اگر سیستم خنک‌کننده معیوب یا کثیف باشد، دستگاه بیش‌ازحد گرم می‌شود و احتمال آسیب دیدن بخش‌های مختلف سخت‌افزار را ایجاد می‌کند. برای بررسی شرایط کاری سیستم خنک‌کننده میتوانید از نرمافزارهای سنگین بنچمارک یا انواع تست استرس (قرار دادن کامپیوتر تحت بار سنگین پردازشی) بهره ببرید؛ در صورت نیاز بنچمارک را چندین بار و پشت سر هم اجرا کنید. هنگام اجرای نرمافزارهای مذکور، از HWMonitor برای بررسی دمای پردازنده و پردازنده‌ی گرافیکی استفاده کنید و نمودار لحظه‌ای دما را به‌صورت جدی رصد کنید.
بعضی مواقع آگهی فروش لپ‌تاپی با قیمت عجیب می‌بینید؛ مثلا یک لپ‌تاپ Core i7 در حد نو با قیمت سه میلیون تومان یا یک سرفیس پرو یا قیمت دو میلیون تومان. در نگاه اول به خودتان می‌گویید که این همان چیزی است که دنبالش بودید، ولی واقعیت امر این است که خودتان هم به خوبی می‌دانید که مایکروسافت سرفیس یا لپ‌تاپی با پردازنده‌ی Core i7 اینتل نباید چنین قیمتی داشته باشد. هیچ‌کس هم انقدر خَیِر نیست که بخواهد تخفیفی بزرگ بدهد.
بنابراین اگر چنین تبلیغاتی دیدید، خیلی هیجان‌زده نشوید؛ چراکه قطعا یا با دستگاهی مواجه هستید که ایرادات جدی دارد یا ممکن است قربانی یک کلاه‌برداری شوید.
در نگاه اول، خرید لپ‌تاپ دست دوم فرایند دشواری به‌نظر می‌رسد، ولی اگر راه و روش آن را بدانید، فرایندی ساده و لذت‌بخش خواهد بود. اگر دقیقا بدانید که چطور یک لپ‌تاپ دست دوم مناسب بخرید، نه‌تنها بعدا از خریدتان پشیمان نمی‌شوید، بلکه میتوانید از پول خود، استفاده بهتری کنید. مهم‌ترین فاکتور این است که در خرید لپ‌تاپ دست دوم به هیچ عنوان عجله نکنید و همیشه انتخاب را با دقت بررسی کنید.
در نظر داشته باشید که قیمت روز لپ‌تاپ‌های موجود در بازار ایران را میتوانید در بخش محصولات نو استوک نیو ببینید.
